Vitamin C là gì?

Vitamin C là một loại vitamin tan trong nước có thể được hấp thụ từ thức ăn hoặc ở dạng một thực phẩm bổ sung.

Nhưng vitamin C là gì, nó có tác dụng gì đối với cơ thể chúng ta và quan trọng hơn, làm thế nào bạn có thể biết chắc cơ thể mình đang được cung cấp đủ vitamin này?

Tôi sẽ trả lời tất cả những câu hỏi này và ngoài ra, tôi cũng nói cho bạn tất cả những gì bạn cần biết về loại vitamin quan trọng này. 

Vitamin C được phân loại là một trong 13 loại 'vitamin thiết yếu' rất quan trọng để cơ thể bạn hoạt động tốt nhất. Nó còn được gọi là axit ascorbic, axit L-ascorbic hay L-ascorbate. Nếu bạn xem xét các thực phẩm bổ sung vitamin tổng hợp và khoáng chất, bạn cũng có thể thấy nó ở dạng natri ascorbat, canxi ascorbat hoặc magie ascorbat nhưng bạn hãy yên tâm rằng nó vẫn là Vitamin C!

Vitamin C là một loại vitamin tan trong nước, có nghĩa là nó hoà tan trong nước và có thể tự do di chuyển trong cơ thể chúng ta. Vitamin C không được tích trữ tốt trong cơ thể, không giống như các vitamin tan trong chất béo, và lượng dư thừa sẽ được bài tiết ra ngoài. Nó cũng không được cơ thể tổng hợp, điều đó có nghĩa là chúng ta cần bổ sung vitamin C thường xuyên trong chế độ ăn uống để tránh bị thiếu hụt.

Các dấu hiệu thiếu Vitamin C

Hầu hết chúng ta đều biết về bệnh sco-but, một căn bệnh xuất phát từ sự thiếu hụt Vitamin C nghiêm trọng.1 Bệnh sco-but thường thấy ở các thuỷ thủ lênh đênh trên biển trong thời gian dài mà không có trái cây và rau củ tươi: nhà sử học Stephen Bown lưu ý rằng ‘bệnh sco-but là nguyên nhân dẫn đến nhiều cái chết trên biển hơn bão, đắm tàu, chiến sự và tất cả các căn bệnh khác kết hợp lại’2

Nhưng làm thế nào để chúng ta biết liệu chúng ta có bị thiếu Vitamin C hay không? Một số dấu hiệu và triệu chứng của việc thiếu Vitamin C bao gồm sưng và chảy máu chân răng, rụng tóc và chậm lành vết thương. Nếu bạn nghi ngờ mình bị thiếu Vitamin C, hãy nói chuyện với bác sĩ hoặc chuyên gia chăm sóc sức khỏe để được tư vấn.

Rất may, tình trạng thiếu Vitamin C hiếm khi xảy ra ở các nước phát triển và nói chung nếu bạn có chế độ ăn uống cân bằng, lành mạnh với nhiều thực phẩm giàu Vitamin C thì bạn sẽ nhận được đủ lượng Vitamin C từ chế độ ăn uống của mình3. Tuy nhiên, có nhiều yếu tố phổ biến có thể dẫn đến tăng nguy cơ thiếu Vitamin C bao gồm mang thai hoặc cho con bú, hút nhiều thuốc hoặc uống nhiều bia rượu. Mức vitamin C ở người lớn tuổi và người trẻ cũng có thể cần được theo dõi chặt chẽ hơn4. Đây là lý do tại sao đôi khi sử dụng thực phẩm bổ sung lại giúp ích cho bạn.

Các lợi ích của Vitamin C

Vitamin C có nhiều chức năng trong cơ thể chúng ta, bao gồm hoạt động như một chất chống oxy hóa; giúp chữa lành vết thương; duy trì làn da khỏe mạnh thông qua việc sản sinh ra collagen, duy trì xương và sụn và sản sinh ra các mạch máu. Ngoài ra, Vitamin C còn có vai trò trong chức năng miễn dịch và mức năng lượng! Vì vậy, bạn có thể thấy tại sao nó được phân loại là một trong những 'vitamin thiết yếu'.

Các lợi ích đối với sức khỏe khác của vitamin C bao gồm giảm mệt mỏi5, duy trì mức năng lượng bình thường, và hấp thụ sắt không heme, sắt từ các nguồn thực vật được người ăn chay thường và ăn chay thuần đặc biệt quan tâm.

Tuy nhiên có lẽ lợi ích phổ biến nhất của vitamin C là duy trì hoạt động bình thường của hệ miễn dịch6

Nguồn Vitamin C

Giờ chúng ta đã biết tầm quan trọng của vitamin C đối với cơ thể, vậy chúng ta có thể tìm nó ở đâu? Những thực phẩm giàu vitamin C nhất là gì?

Tin tốt là Vitamin C có sẵn trong các loại rau và trái cây. Tôi nghĩ tất cả chúng ta đều biết rằng trái cây họ cam quýt có nhiều vitamin C, đặc biệt là cam nhưng bạn có biết loại trái cây này bao gồm chanh, bưởi và chanh vàng không? Các loại trái cây giàu vitamin C khác gồm kiwi, xoài, dâu tây và phúc bồn tử đen. Các loại rau cung cấp vitamin C gồm khoai lang, ớt, cải bruxen và khoai tây. Như vậy, bạn có thể thấy nếu ăn uống đa dạng, nhiều rau củ quả thì rất dễ nạp đủ lượng vitamin C từ thực phẩm chứ không như Vitamin D đòi hỏi phải được tổng hợp từ ánh nắng mặt trời hoặc phải được bổ sung. Tìm hiểu thêm về Vitamin D.

Tôi cần bổ sung bao nhiêu Vitamin C?

Để tránh thiếu hụt và hỗ trợ nhu cầu vitamin C của cơ thể, bạn cần bổ sung bao nhiêu vitamin C mỗi ngày?
FDA (Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ ) khuyến nghị lượng Vitamin C hàng ngày cho người lớn trên 19 tuổi7 như sau:

  • 90mg cho nam 
  • 75mg cho nữ
  • 120mg khi cho con bú sữa mẹ    

Lượng vitamin C được khuyến nghị cho người hút thuốc cao hơn người không hút thuốc là 35mg.
Bạn có thể thấy các thực phẩm bổ sung thường có chứa một lượng vitamin C nhiều hơn đáng kể so với những con số này tuy nhiên đây là những con số chỉ lượng vitamin tối thiểu được khuyến nghị cho mỗi ngày.

Tôi có nên sử dụng thực phẩm bổ sung Vitamin C không?

Mặc dù chúng ta đã biết rằng nếu có một chế độ ăn uống cân bằng, lành mạnh, thì chúng ta sẽ có thể nạp đủ lượng vitamin C hàng ngày, nhưng việc luôn luôn duy trì một chế độ ăn uống cân bằng lành mạnh đáp ứng các nhu cầu của đời sống hàng ngày không phải lúc nào cũng dễ. Chúng ta cũng đã biết vai trò quan trọng của Vitamin C trong nhiều chức năng cơ thể và nó là một loại 'vitamin thiết yếu', nhưng vì nó không được tích trữ trong cơ thể và chúng ta không thể tổng hợp được vitamin này nên chúng ta cần bổ sung vitamin C mỗi ngày. Đối với một 'vitamin thiết yếu', chúng ta rất khó biết liệu mình có đang nạp đủ hay không!

Vì vậy, để trả lời câu hỏi trên, có một số nhóm người mà với họ việc dùng thực phẩm bổ sung hàng ngày sẽ giúp ích cho họ. Nhóm người này gồm những người nghiện rượu nặng8, người nghiện thuốc nặng, những người kén ăn, hoặc những người thấy khó có được một chế độ ăn uống với nhiều rau và trái cây. Ngoài ra, các thực phẩm bổ sung Vitamin C có thể cũng hữu ích trong thời kỳ mang thai9, và vào những thời điểm căng thẳng10 mà tôi cho là ai trong chúng ta cũng có thể có.

Optibac Probiotics cung cấp một sản phẩm có chứa 80mg vitamin C, Immune Support (Hỗ Trợ Miễn Dịch), đáp ứng đầy đủ hoặc hầu như toàn bộ nhu cầu hàng ngày của bạn. Đây là một sản phẩm thuần chay, không chứa gluten hay sữa và phù hợp để sử dụng trong thời kỳ mang thai và nuôi con bằng sữa mẹ.

Điều gì xảy ra nếu tôi uống quá nhiều Vitamin C?

Uống Vitamin C liều cao, hơn 1000 mg mỗi ngày, có thể gây kích ứng đường tiêu hóa, dạ dày và dẫn đến các triệu chứng như đau dạ dày, đầy hơi và thậm chí tiêu chảy11, đó là lý do tại sao chúng tôi khuyên bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia chăm sóc sức khỏe nếu muốn uống nhiều hơn nhu cầu bình thường hàng ngày.

Chắc chắn rằng, những triệu chứng này chỉ là tạm thời khi dùng Vitamin C liều cao và sẽ hết ngay sau khi dừng dùng liều cao.

Ai không nên uống Vitamin C?

Mặc dù Vitamin C là một vitamin thiết yếu nhưng có một số trường hợp không nên bổ sung để tránh có sự tương tác với một số loại thuốc nhất định. Ngoài ra còn có một số trường hợp tình trạng sức khoẻ đòi hỏi phải theo dõi lượng vitamin C được nạp vào cơ thể. Nếu bạn đang dùng thuốc hoặc đang bị ốm nặng hay mắc bệnh mãn tính, bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia chăm sóc sức khỏe của bạn để được hướng dẫn thêm và nhận lời khuyên cụ thể trước khi dùng bất kỳ thực phẩm bổ sung nào.

Hy vọng bài viết này đã giúp bạn biết thêm về loại vitamin thiết yếu này cũng như vai trò của nó trong cơ thể chúng ta.

Tham khảo

  1. Valdés F. (2006). Vitamina C [Vitamin C]. Actas dermo-sifiliograficas, 97(9), 557–568. https://doi.org/10.1016/s0001-7310(06)73466-4
  2. https://www.sciencehistory.org/distillations/the-age-of-scurvy
  3. NHS: Vitamin C (2022). Retrieved 14 March 2022, https://www.nhs.uk/conditions/vitamins-and-minerals/vitamin-c/
  4. Lykkesfeldt, J., Michels, A. J., & Frei, B. (2014). Vitamin C. Advances in nutrition (Bethesda, Md.), 5(1), 16–18. https://doi.org/10.3945/an.113.005157
  5. Hemilä H. (2017). Vitamin C and Infections. Nutrients, 9(4), 339. https://doi.org/10.3390/nu9040339
  6. Carr, A. C., & Maggini, S. (2017). Vitamin C and Immune Function. Nutrients, 9(11), 1211. https://doi.org/10.3390/nu9111211 Immune function7.
  7. NIH, Vitamin C. Retrieved 14th March 2022. https://ods.od.nih.gov/factsheets/VitaminC-HealthProfessional/
  8. Maxfield L, Crane JS. Vitamin C Deficiency. [Updated 2021 Jul 18]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2022 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK493187/
  9. Rumbold A, Ota E, Nagata C, Shahrook S, Crowther CA. Vitamin C supplementation in pregnancy. Cochrane Database of Systematic Reviews 2015, Issue 9. Art. No.: CD004072. DOI: 10.1002/14651858.CD004072.pub3. Accessed 16 March 2022.
  10. Bettina Moritz, Ariana E. Schmitz, Ana Lúcia S. Rodrigues, Alcir L. Dafre, Mauricio P. Cunha,The role of vitamin C in stress-related disorders,The Journal of Nutritional Biochemistry,Volume 85,2020,108459,ISSN 0955-2863,https://doi.org/10.1016/j.jnutbio.2020.108459.
  11. Padayatty, S. J., & Levine, M. (2016). Vitamin C: the known and the unknown and Goldilocks. Oral diseases, 22(6), 463–493. https://doi.org/10.1111/odi.12446

Tác giả: Louise Mason Cử nhân (loại giỏi), Chứng chỉ đào tạo về y học thiên nhiên liệu pháp cấp bởi Đại học y thiên nhiên liệu pháp (CNM), Nhà trị liệu dinh dưỡng, Chứng chỉ đào tạo người áp dụng thiên nhiên liệu pháp cấp bởi CNM, Thạc sĩ chuyên ngành sản phẩm tự nhiên ứng dụng (mANP)